Hoe bereid je een speenvarken?

Sarah Scarlett

Updated on:

Hoe bereid je een speenvarken?

Durf je aan een heel speenvarken te beginnen?

Een heel speenvarken bereiden klinkt misschien als iets voor professionele grillmasters, maar laat je niet afschrikken: met een goede voorbereiding en een heldere planning is het verrassend haalbaar. Speenvarken bereiden is minder ingewikkeld dan het lijkt, zolang je begrijpt hoe je de warmte beheerst, het vlees sappig houdt en het vel perfect krokant krijgt. Dit artikel loodst je stap voor stap door het hele proces, van de keuze bij de slager tot het moment dat je de eerste plakken van de schouder snijdt.

Wat maakt speenvarken lekker? Allereerst de subtiele, milde smaak en boterzachte structuur. Omdat het dier jong is en het bindweefsel nog niet zo stevig, is het vlees veel vergevingsgezinder dan dat van een ouder varken. Daarnaast heb je een spectaculaire presentatie: een hele gebraden speen is het soort gerecht dat tafels stil krijgt en camera’s tevoorschijn tovert.

Toch schuilt de magie niet in show alleen. Het geheim zit vooral in rust, gelijkmatige garing en de juiste zoutbehandeling van het vel. In deze gids krijg je praktische aanwijzingen, bewezen temperaturen en voorbeeldrecepten. Of je nu in de oven, op de barbecue of aan het spit werkt: je leert hoe je consistent resultaat boekt — en dus ontspannen kunt genieten met je gasten.

Voor wie is deze gids?

Voor iedereen die een feestelijk diner, zomerse barbecue of bedrijfsborrel wil voorzien van een pronkstuk. Beginners vinden hier een betrouwbare basis; ervaren koks halen tips en tabellen voor nauwkeuriger timing en portieplanning.

Wat is een speenvarken precies?

Een speenvarken is een jong varken dat hoofdzakelijk met moedermelk is gevoed en daardoor een fijne, zachte vleesstructuur heeft. In de culinaire praktijk spreken we vaak over dieren met een geslacht gewicht tussen grofweg 6 en 15 kilo. De smaak is mild en delicaat, en het vet is subtiel verdeeld, waardoor het vlees sappig blijft bij lang garen.

De precieze leeftijd verschilt per land en leverancier, maar ligt doorgaans tussen 4 en 10 weken. Cruciaal is dat het dier gezond is en afkomstig van een betrouwbare keten. Vraag altijd naar herkomst, voeding en eventuele keurmerken. Een transparante slager of boer vertelt graag hoe de dieren gehouden zijn en welke verzorging ze kregen.

Het klinkt confronterend, maar het hoort bij bewust koken: een speenvarken geslacht wordt onder gecontroleerde, wettelijk vastgelegde omstandigheden. Informeer naar dierenwelzijnsstandaarden en kies voor leveranciers die openheid bieden over transport en slachtmethoden. Wie met respect inkoopt en kookt, proeft dat terug op het bord — en voelt zich er beter bij aan tafel.

Waarom kiezen koks voor een speen?

Door de jonge leeftijd is het bindweefsel nog niet stug, dus hoef je minder lang te stoven of te smoren. Bovendien is de verhouding huid/vlees ideaal voor die begeerde knapperige crackling. Voor een feest met veel gasten is het ook organisatorisch handig: één stuk, één oven of spit, één duidelijke tijdlijn.

Hoe lang is een speenvarken

De vraag hoe lang is een speenvarken hoor je vaak als iemand wil weten of het in de oven of op het spit past. Reken voor een gemiddeld exemplaar van 10–12 kilo op ongeveer 70–90 centimeter van snuit tot staart, inclusief poten die tegen het lijf zijn gebonden. Kleinere speentjes van 6–8 kilo blijven meestal onder de 70 centimeter, grotere van 14–15 kilo kunnen richting 100 centimeter gaan.

Behalve lengte is de “schouderbreedte” praktisch: past het dier tussen de ovenwand en de deuropening? Meet de binnenmaat van je oven of spit-frame en leg daar een marge van minstens 5 centimeter aan weerszijden bovenop om voldoende luchtcirculatie te houden. Bij een barbecue met deksel wil je minimaal 5–7 centimeter speling boven de hoogste punt van de rug voor een stabiele luchtstroom.

Het gewicht zegt niet alles over de lengte, maar geeft wel een goede indicatie. Vraag je slager om de exacte maat en laat het speenvarken, indien nodig, iets “compact” trussen (pootjes strak) zodat het in je apparatuur past. Als je werkt met een rotisserie, check dan ook het maximale draaggewicht van de motor.

Lengte, gewicht en portie-indicatie

Hieronder vind je een grove oriëntatie. Let op: dieren zijn natuurproducten; neem dit als richtlijn, niet als absolute waarheid.

Gewicht (geslacht) Lengte (circa) Leeftijd (indicatief) Geschikte groepsgrootte
6–8 kg 60–70 cm 4–6 weken 10–14 personen
8–10 kg 70–80 cm 5–7 weken 14–18 personen
10–12 kg 80–90 cm 6–8 weken 18–24 personen
12–15 kg 90–100 cm 7–10 weken 24–30 personen

Hoeveel heb je nodig: speenvarken per persoon

De meest gestelde organisatorische vraag is: hoe reken je speenvarken per persoon? Een hele speen bestaat uit vlees, bot, huid en vocht. De bruikbare “yield” aan gaar vlees ligt doorgaans tussen 45 en 55 procent van het geslacht gewicht, afhankelijk van snijtechniek en hoeveel je van de kop, ribben en poten serveert.

Wil je royale hoofdgerechten zonder uitgebreid buffet, reken dan op zo’n 300–400 gram gegaard vlees per gast. Met een yield van 50 procent betekent dat 600–800 gram ruw gewicht per persoon. Bij een buffet met veel bijgerechten kun je dalen naar 200–250 gram gegaard vlees per gast; dan volstaat 400–500 gram ruw gewicht per persoon.

Houd rekening met de samenstelling van je gezelschap: kinderen eten minder, liefhebbers meer. Bovendien is er bij een hele speen altijd “prestatieverlies” door randjes die iets droger worden of stukjes die in de keuken verdwijnen bij het aansnijden. Reken daarom liever ruim en maak slim gebruik van restverwerking als er overblijft.

Voorbeeld: hoeveel gasten bedien je?

Onderstaande tabel helpt bij een snelle schatting. Pas gerust aan op basis van je menu en vleesliefhebbers in de groep.

Speenvarken (gewicht) Yield (gemiddeld) Gegarneerd hoofdgerecht Buffet met veel sides
8 kg ≈ 50% 10–12 personen 14–16 personen
10 kg ≈ 50% 14–16 personen 18–20 personen
12 kg ≈ 50% 18–20 personen 22–26 personen
14 kg ≈ 50% 22–24 personen 26–30 personen

Kopen en kiezen: herkomst, kwaliteit en timing

Begin ruim op tijd met bestellen. Slagers moeten een hele speen vaak speciaal voor je laten komen en willen maat, gewicht en leverdag afstemmen. Vraag om een exemplaar met gaaf vel, zonder scheuren of diepe snedes; dat bepaalt later hoe mooi en egaal je crackling wordt. Een subtiel vetlaagje onder het vel is juist wenselijk.

LEES  Eten en drinken bij Dadawan Kerkrade

Let op kleur en geur: het vlees moet lichtroze en fris ruiken. Je kunt vragen of het dier luchtig is opgehangen en voldoende is uitgelekt — dat helpt voor drogere huid en dus knapperiger vel. Sommige leveranciers bieden het dier al getrimd en ontdarmd aan, met schoon vel en ontbeende pootjes; hoe meer voorbereidingswerk zij doen, hoe minder stress in jouw keuken.

Tot slot: controleer je apparatuur. Weeg je spitmotor (kan hij 12–15 kilo draaien?). Meet de oven en deurbreedte. Bij een barbecue: heb je voldoende brandstof voor 4–6 uur stabiele hitte? Zorg voor opvangbakken voor vet en sap; geen klus dat je op de dag zelf wilt improviseren.

Duurzame keuzes

Kies waar mogelijk voor kleinschalige boeren en slagers met keurmerken of aantoonbare dierenwelzijnsnormen. Geslachte speenvarkens uit transparante ketens leveren niet alleen culinair, maar ook moreel meerwaarde op voor je evenement.

Voorbereiding: drogen, zouten en (eventueel) pekelen

Bij een hele speen begint succes met het vel. Dat moet droog en strak zijn om blaren te vormen en lekker te knetteren. Dep het dier rondom met keukenpapier en laat het — indien mogelijk — onafgedekt 12–24 uur drogen in de koelkast. Dit is de eenvoudigste maar zeer effectieve stap richting perfecte crackling.

Zout is je tweede troef. Een lichte droogzout-behandeling met 0,8–1% zout van het geslacht gewicht (dus 80–100 gram zout per 10 kilo) verdeeld over vlees en huid, trekt vocht naar het oppervlak en helpt bij smaak en sappigheid. Wrijf het zout vooral in de huid en tussen plooien. Wil je extra zekerheid, prik dan heel subtiel met een naald in het vel om kleine uitwegjes voor stoom te maken — maar snijd het vel niet door.

Natte pekel of injecteren kan een optie zijn als je bang bent voor droge stukken. Een eenvoudige pekel van water, 5% zout, 2% suiker en laurier/knoflook doet wonderen. Injecteer kleine beetjes in de schouder en ham voor een gelijkmatige smaak. Let wel: vocht in de huid is vijand van knapperigheid; houd de huid droog en pekel liever het vleesgedeelte.

Droogzouten vs. nat pekelen

Droogzouten levert meestal het meest krokante vel op en is logistiek simpel. Nat pekelen geeft iets meer marge op sappigheid, maar vraagt secuur drogen van de huid en meer tijd. Kies wat past bij je apparatuur en ervaring.

Benodigd materiaal en voedselveiligheid

Essentieel gereedschap: één of twee kernthermometers (liefst met draad), een hittebestendige lekbak, een stevige braadslee of spit, stevige keukentouw, en een scherp koksmes of uitbeenmes. Voor barbecue of spit: houtskool of briketten voor meerdere uren, handschoenen en een goede tang. Een keukenbrander is handig voor het laatste beetje crackling, maar niet verplicht.

Zorg voor een koelketen: vervoer het dier gekoeld en laat het pas op kamertemperatuur komen in de laatste 60–90 minuten vóór de garing. Houd rauw en gaar strikt gescheiden. Was handen en messen regelmatig en reinig werkvlakken grondig; je werkt met een groot stuk rauw vlees en wilt kruisbesmetting voorkomen.

Let op vetopvang: bij een hele speen komt veel vet vrij. Plaats altijd een lekbak onder het dier, ook in de barbecue of onder het spit. Dat voorkomt steekvlammen en rook die naar lampen of plafonds trekt. Ventileer goed en houd een branddeken of deksel binnen handbereik.

Temperatuurbeheersing

Constante oventemperatuur of stabiele kolen zijn de helft van het werk. Werk met zones: één hetere zone voor afbakken van de huid, één mildere zone voor gelijkmatige garing. In de oven kun je dat simuleren met standjes en plaatsing — hoog in de oven is vaak heter.

Kruiden en smaakprofielen: wat maakt speenvarken lekker

De basis is eenvoudig: zout, zwarte peper, knoflook en citrus leveren al een prachtig resultaat. Wil je spelen met wereldkeukens, denk dan aan mediterrane smaken (rozemarijn, venkelzaad, citroen), Aziatische toetsen (gember, vijfkruidenpoeder, sojasaus) of Latijns-geïnspireerd (komijn, oregano, sinaasappel). Kruiden wrijf je best op het vlees, niet té veel op de huid; die wil je vooral droog en zoutig houden.

Voor een lekker speenvarken op z’n klassiek kun je een rub maken van 2 el grof zeezout, 1 el venkelzaad, 1 tl zwarte peper, 1 tl gerookt paprikapoeder, 4 geplette tenen knoflook en de rasp van 1 citroen. Wrijf dit in de buikholte, langs de schouders en hammen. Voeg citroenhelften, laurier en rozemarijn toe aan de buikruimte voor aromatische stoom tijdens het garen.

Maak het niet te ingewikkeld. Een goede speen heeft weinig nodig. Laat specerijen de achtergrond kleuren, niet overheersen. Houd bovendien rekening met je publiek: niet iedereen is gecharmeerd van dominante anijs of te pittige chili. Probeer vooraf jouw rub op een klein stuk buikspek; dat geeft indicatie van de uiteindelijke smaak.

Marinade of dry rub?

Marinades werken goed voor smaak in het vlees, maar kunnen de huid nat maken. Dry rubs en aromaten in de buikholte zijn veiliger voor knapperig vel. Kies wat past bij je prioriteit: smaakdiepte of supercrackling — of balanceer beide slim.

Ovenmethode: gecontroleerd, voorspelbaar, fantastisch vel

De oven is de meest voorspelbare manier om een hele speen te garen. Verwarm voor op 160–170°C hetelucht. Plaats de speen op een rek boven een diepe braadslee met een laag water of bouillon om vet op te vangen en stoom te temperen. Positioneer de sondes in de dikste delen van schouder en ham; die hebben de meeste tijd nodig.

Gaar rustig tot de kerntemperatuur in schouder en ham 62–65°C bereikt. Dat duurt afhankelijk van gewicht grofweg 3,5–5,5 uur. Verhoog dan de oventemperatuur naar 220–230°C voor 20–30 minuten om het vel te laten poppen en goudbruin te kleuren. Houd toezicht: het kantelpunt tussen knapperig en te donker is snel bereikt.

Als delen van de huid sneller kleuren dan andere, bescherm die dan met een stuk aluminiumfolie, of verplaats het rek voor meer afstand tot het element. En gaat de huid ergens niet “blisteren”, dep die plek dan opnieuw droog, strooi een snuf zout en geef 5–10 minuten extra hitte.

Stapsgewijs schema

1) Drogen en zouten (12–24 uur), 2) Voorverwarmen tot 160–170°C, 3) Rustig garen tot 62–65°C kern, 4) Afbakken op 220–230°C tot crackling, 5) Rusten 30–45 minuten onder los folie, 6) Aansnijden.

Spit/rotisserie: spektakel met gelijkmatige garing

Een speen aan het spit is theater, maar zeker ook functioneel: het draaien voorkomt hotspots en maakt gelijkmatige garing eenvoudiger. Stook vuurkorven of branders zijdelings en houd de zone direct onder het dier koel om druipend vet te vermijden. Werk met 150–170°C “omgevingstemperatuur”.

LEES  Kerstservies-set : Stijlvol dineren met Kerstmis

Bind de poten strak tegen het lijf en centreer het gewicht rond de as; een uit balans lopend spit belast de motor en gaart ongelijk. Baste regelmatig met een mengsel van olie, zout en citroen voor glans en smaak, maar houd de huid droog: dunne, zoute laagjes werken beter dan dikke natte glazuren.

Reken op 4–6 uur voor een speen van 10–12 kilo. Meet elke 30–45 minuten de kern in schouder en ham. Zodra beide rond 65°C zitten, verhoog je de hitte of breng je het spit iets dichter bij het vuur voor de crackling-fase. Draai door tot de huid rondom knettert en mahoniebruin is.

Vlammen temmen

Ontstaat er brand door druipend vet? Sluit de deksel of schuif de zuurstoftoevoer dicht; nooit blussen met water. Verplaats indien mogelijk het vuur zijdelings. Een lekbak is hier je beste vriend.

Barbecue/rookkast: low & slow met subtiele rook

Op een grote ketelbarbecue of smoker combineer je lage temperatuur met rookaroma. Richt een indirecte zone in op 110–130°C en voeg hout toe dat bij varkensvlees past, zoals appel, kers of eik — spaarzaam gebruiken: speenvlees is zacht van smaak en raakt snel overpowered.

Gaar langzaam tot 60–62°C kern en verhoog dan de temperatuur naar 180–200°C voor de afwerking van de huid. Een roostering op het einde met directe hitte (kort en tactisch) kan helpen, maar let scherp op: het omslagpunt naar zwart is nabij. Gebruik desnoods een gasbrander voor die laatste belofte van knetterende blaasjes.

Het voordeel van low & slow is de ruime marge: het vlees wordt boterzacht en je hebt tijd om bijgerechten te maken. Het nadeel is de planning met houtskool en rookhout; zorg dat je genoeg brandstof hebt voor de hele rit en dat je de luchtregelaars begrijpt.

Houtkeuze en intensiteit

Fruitbomenhout (appel, kers) geeft milde zoete rook die speen complimenteert. Eik is steviger en meer “stoer”. Vermijd zware hickory in grote hoeveelheden. Liever te weinig rook dan te veel.

Kerntemperaturen, gaarheid en het krokantste vel

Kerntemperatuur is je anker. Voor sappig maar veilig varkensvlees mik je op 65–68°C in schouder en ham, gemeten op meerdere punten. Na rusten klimt dat vaak 2–3°C door. In de lende mag het iets lager blijven (63–65°C) voor extra malsheid, zolang de dikste stukken die minimale grens halen.

Voor crackling draait alles om droogte, zout en hitte. Het vel moet droog de oven of barbecue in. Een klein beetje rijstbloem of baking soda (1/2 tl op 10 kg) door het zout kan helpen vocht te binden en pH te verhogen, wat blaren bevordert. Afbakken op hoge temperatuur aan het eind is de meest controleerbare methode.

Wordt de huid op sommige plekken niet knapperig? Prik met een satéprikker microgaatjes, wrijf nog een snuf zout en geef lokaal hitte met een brander of door het dier kort te draaien naar de warmere zone. Bescherm de al perfecte plekken met folie om verbranding te voorkomen.

Veelgemaakte fouten

Te natte huid (geen crackling), te hoge hitte vanaf de start (uitdroging), geen kernthermometer (ongelijke garing) en het overslaan van rusten (sappen lopen eruit). Vermijd deze valkuilen en je bent al halverwege succes.

Rusten, uitbenen en aansnijden

Na de hitte komt geduld. Laat de speen 30–45 minuten rusten op een warmhoudplek (50–60°C) of onder losjes aluminiumfolie. De sappen verdelen zich en het vlees ontspant, wat het snijden makkelijker maakt en het bord sappiger.

Begin met de schouders: die laten zich vaak het makkelijkst uitlepelen en trancheren. Snijd vervolgens langs de ruggengraat om de lende los te maken en portioneer in plakken. De ham vraagt een scherp mes en rustige halen dwars op de draad. Serveer een mix van mager en wat vetter vlees — iedereen blij.

Serveer crackling apart in stukken, zo blijft het knapperig. Een grof zout op de schaal accentueert die fijne crunch. Verlies niet te veel tijd met “chef-waardige” plakjes; warm en sappig is beter dan perfect gevormd maar lauw.

Praktische serveertip

Zet op een groot buffet een snijstation met twee snijplanken: één voor knapperig vel, één voor vlees. Zo blijft de crackling krokant en voorkom je dat het door sappen zacht wordt.

Bijgerechten en sauzen die het geheel optillen

Varkensvlees houdt van friszuur en iets zoets. Denk aan salsa verde, chimichurri met citroen, appelcompote met weinig suiker, ingemaakte rode ui of een pittige mosterdsaus. Voor een mediterrane draai zijn geroosterde venkel, citroen-aardappeltjes en een simpele rucolasalade met kappertjes ideaal.

Serveer liever drie sterke bijgerechten dan tien middelmatige. Een romige aardappelgratin, een knapperige salade en gegrilde groente dekken veel smaken af en maken het bord compleet. Voor broodliefhebbers is focaccia of zuurdesem met olijfolie en zeezout onweerstaanbaar naast het vlees.

Wees voorzichtig met te veel rokerige of zoete barbecuesauzen: een speen heeft al karakter. Laat gasten zelf kiezen aan tafel met kleine kommen en lepels; dat houdt het vlees centraal en voorkomt dat alles in één smaak verdwijnt.

Drankkeuze

Droge cider, Duitse riesling (trocken), witte Rhône of een lichte rode als pinot noir werken prachtig. Bier? Kies voor een droge saison of pilsener met bite; vermijd al te zoete bieren die het palet verzwaren.

Tijdlijn en planning: van koelkast tot bord

Planning voorkomt stress. T-48 uur: speen ophalen, controleren, eventueel droogzouten en onafgedekt in de koelkast drogen. T-12 uur: laatste droogdep en rub aanbrengen in de buikholte. T-3 uur: apparatuur klaarzetten, brandstof of oven voorverwarmen, lekbakken en thermometers gereed.

T-1,5 uur: speen uit de koeling, kamertemperatuur laten benaderen, huid nogmaals droogdeppen. T-0: start garing op 160–170°C (of 110–130°C bij low & slow). T: kerntemperatuur checken; op 62–65°C overschakelen naar afbakfase 200–230°C voor crackling. T+30 min: rusten.

Houd een buffer in je planning: beter iets eerder klaar en warm houden dan stressen omdat de kern achterloopt. Warmhouden kan in een oven op 50–60°C met een schaaltje water voor vochtig klimaat, of goed ingepakt in folie en theedoeken in een koelbox.

Back-up plan

Valt crackling tegen? Snijd de huid er in één stuk af en bak die apart, plat gedrukt tussen twee bakplaten, in een hete oven. Zo red je alsnog die begeerde crunch zonder het vlees te verpesten.

LEES  Alcoholafbraaksnelheid: hoe snel wordt alcohol afgebroken?

Probleemoplossing: droge stukken, bleke huid, ongelijk gaar

Droge lende? Snijd dun en serveer met een frisse salsa of jus; de schouder en ham leveren sappige tegenhangers op het bord. Volgende keer: iets lagere temperatuur of eerder stoppen met garen in dat deel van het dier.

Bleke huid aan één kant? Lokale vochtophoping of minder hitte. Dep droog, wrijf een snuf zout en geef gerichte hitte of draai het dier. Een brander is een redmiddel, maar gebruik kort en met beleid.

Ongelijke garing tussen schouder en ham? Werk met twee sondes en mik op gelijke kern. In extreme gevallen kun je de snelste zone tijdelijk beschermen met folie of naar de koelere kant draaien, zodat de achterblijver kan bijtrekken.

Leer van je metingen

Noteer gewicht, oventemperatuur, tijden en eindresultaat. De volgende keer kun je met die data je proces exact finetunen en zonder stress herhalen.

Restverwerking: ramen, tacos, kroketten en meer

Blijft er vlees over? Dat is goed nieuws. Pluk restjes van schouder en ham en bewaar in porties met een beetje jus of vetlaagje voor bescherming. In de koelkast blijft dat 3–4 dagen goed; ingevroren 2–3 maanden.

Gebruik restvlees voor tacos met salsa verde, pulled-pork-achtige broodjes met koolsla, of roer het door ramenbouillon voor extra diepte. Fijngehakte crackling kun je kort opbakken en gebruiken als krokante topping over salades of aardappeltjes.

Voor de ambitieuze kok: maak ragù of kroketten. Trek een krachtige fond van botten en zwoerd, reduceer tot gelatineuze jus en gebruik die als basis voor sauzen. Zo benut je het dier maximaal en maak je je investering duurzaam.

Veelgestelde cijfers: tijden en temperaturen per methode

Onderstaande richtwaarden helpen bij de grove planning. Pas aan op basis van jouw apparatuur, weersomstandigheden en de respons van het vlees (kernthermometer wint altijd van een tabel).

Methode Omgevingstemp. Richttijd per kg Doel kern Afwerktemp. huid
Oven (hetelucht) 160–170°C 20–30 min 65–68°C 220–230°C (20–30 min)
Spit/rotisserie 150–170°C 20–35 min 65–68°C Heet vuur, kort en tactisch
BBQ/smoker 110–130°C 35–50 min 63–66°C (vroeg), daarna afbakken 180–200°C (10–25 min)

Zie deze cijfers als vertrekpunt. Een winderige dag, een volle oven of een dikker exemplaar kan zo 30–60 minuten toevoegen. Neem buffer op in je schema, en laat je thermometer bepalen wanneer het tijd is voor de volgende fase.

Onthoud: je kookt geen getal, je kookt een dier. Luister naar wat het vlees je vertelt — en volg je plan met flexibiliteit en rust.

Slot: het plezier van samen aan tafel

Een heel speenvarken op tafel zetten, is meer dan koken alleen. Het is samen plannen, vuur maken, geduld oefenen en uiteindelijk delen. Het vraagt aandacht, maar geeft veel terug: een pure, feestelijke smaakbeleving en een moment dat je gasten niet snel vergeten. Met een droge huid, slim zout, beheersing van hitte en een beetje lef zet je een resultaat neer dat de naam “vakmanschap” verdient.

En als je dit eenmaal hebt gedaan, merk je hoe toegankelijk het eigenlijk is. Je weet hoe je een speenvarken bereiden kunt zonder te stressen, hoe je porties inschat en hoe je die begeerde crackling krijgt. De volgende speen wordt alleen maar beter — en voor je het weet ben jij de persoon die vrienden bellen als ze vragen hoe je dit aanpakt.

Dus kies bewust, werk schoon, proef vaak en geniet van het proces. Want ja, speenvarken lekker maken is een kwestie van techniek, maar ook van plezier in koken. Geef jezelf die tijd en gun je gasten dat moment van stilte aan tafel, gevolgd door een tevreden “meer, alsjeblieft”.

FAQ

Hoeveel kost een speenvarken gemiddeld?

De prijs varieert per regio, keurmerk en gewicht, maar reken grofweg op 12–20 euro per kilo geslacht gewicht. Voor een exemplaar van 10 kilo kom je dus uit tussen 120 en 200 euro, exclusief eventuele bezorging of voorbereidingskosten bij de slager.

Past een hele speen in een standaard oven?

Vaak niet. Standaard inbouwovens hebben een binnenbreedte/diepte rond 45–50 cm; de meeste speentjes van 8–12 kilo zijn 70–90 cm lang. Een grote cateringoven, spit of ruime barbecue met deksel is praktischer. Meet altijd je apparatuur én vraag de slager naar de exacte lengte.

Hoe krijg ik de huid extra krokant?

Begin met drogen (12–24 uur onafgedekt in de koelkast), wrijf zout in de huid, gar langzaam en eindig heet (220–230°C). Prik microgaatjes met een naald voor stoomafvoer en gebruik eventueel een brander voor de laatste puntjes. Houd natte glazuren weg van de huid tot na de crackling-fase.

Welke houtsoort gebruik ik voor roken?

Ga voor mild: appel, kers of een vleugje eik. Vermijd zware, bittere rook (te veel hickory). Doseer zuinig; speenvlees is delicaat en snel overstemd. Liever een subtiele zweem dan een rokerige muur.

Hoe lang moet een speen rusten voor het snijden?

Rond 30–45 minuten is ideaal voor een speen van 8–12 kilo. Dek losjes af met folie of houd warm op 50–60°C. Het rusten maakt het vlees malser en voorkomt dat de sappen bij het aansnijden uitlopen.

Sarah Scarlett

Plaats een reactie